Het studiekostenbeding gaat op de schop
dinsdag 5 april 2022
De arbeidsvoorwaarden voor werknemers in de EU verbeteren, en werknemers minimumrechten geven in het kader van scholing. Dat is het doel van de Europese Richtlijn Transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden die op 1 augustus van kracht wordt. Onderdeel van de richtlijn is dat bepaalde scholing kosteloos moet worden aangeboden door de werkgever. En daarmee heeft het studiekostenbeding in de huidige vorm zijn langste tijd gehad.
Studiekosten terugbetalen
Als je als werkgever een opleiding van een werknemer betaalt, dan is dat een investering en die wil je terugverdienen. Je wilt, anders gezegd, liever niet dat je werknemer meteen met de door jou betaalde kennis vertrekt naar de concurrent. Daarom wordt vaak een studiekostenbeding overeengekomen. Daarin wordt dan vastgelegd dat de werknemer de studiekosten (deels) terug moet betalen als hij of zij de onderneming verlaat gedurende of binnen een bepaalde tijd na afronding van de opleiding.
Verplichte opleidingen kosteloos aanbieden
Dit studiekostenbeding nu gaat op de schop. Want volgens de Europese Richtlijn Transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden moeten werkgevers per 1 augustus dit jaar verplichte opleidingen kosteloos aanbieden aan hun werknemers. De kosten voor die opleidingen kun je als werkgever dus niet terugvorderen. Immers, als de studiekosten door de werknemer terugbetaald moeten worden, is de opleiding niet meer kosteloos voor de werknemer. Alleen studiekosten voor niet-verplichte opleidingen kun je na 1 augustus nog terugvorderen van je werknemer.
Verplichte versus niet-verplichte opleidingen
Wat echter precies wordt verstaan onder een verplichte dan wel een niet-verplichte opleiding, is vooralsnog niet helder. Het ligt voor de hand dat bijvoorbeeld opleidingen op het gebied van veiligheid en het bijhouden van vakbekwaamheid onder ‘verplicht’ vallen, alsook opleidingen die op basis van de wet of de cao verplicht zijn. Maar in de praktijk zal vermoedelijk nog de nodige discussie ontstaan over de vraag of een opleiding al dan niet verplicht is en wel of niet onder de richtlijn valt. Te meer omdat het voor niet-verplichte opleidingen in principe wel mogelijk blijft om een studiekostenbeding af te spreken.
Hoe nu verder?
Hoewel er veel nog niet duidelijk is, staan twee zaken wel vast. Ten eerste dat vanaf 1 augustus andere regels gaan gelden voor het studiekostenbeding. En ten tweede dat een studiekostenbeding dat vóór 1 augustus 2022 is afgesloten en kort gezegd gaat over een verplichte opleiding, vanaf 1 augustus 2022 nietig is; er geldt geen overgangsrecht. Toch is het verstandig om, als de situatie daar om vraagt, voorlopig ‘gewoon’ een studiekostenbeding overeen te komen. Want hoe de nieuwe wetgeving er ook precies uit komt te zien, het spreekt voor zich dat als er géén studiekostenbeding is afgesproken, je als werkgever sowieso geen poot hebt om op te staan.
Roel Lammers
rlammers@tenadvocaten.nl
0412 - 61 44 43