Zijn MKB-ondernemers gebaat bij een goede Raad?
dinsdag 26 juli 2022
Waar grote ondernemingen vaak met advies terzijde worden gestaan door een Raad van Commissarissen, staan veel MKB-ondernemers meestal alleen met hun vraagstukken. Je kunt immers niet al je vragen met je personeel bespreken. Dat neemt niet weg dat je als ondernemer soms wel degelijk behoefte hebt aan een klankbord. Aan iemand die je scherp houdt en je helpt om kansen te zien en te benutten. Iemand die je kortom helpt bij het bereiken van je ondernemersdoel. Maar wie kan die rol vervullen?
Een Raad van Commissarissen wellicht?
Ook grotere MKB-ondernemingen kunnen (vrijwillig) een Raad van Commissarissen (RvC) installeren. Een RvC heeft de taak om toezicht te houden op het bestuursbeleid en de algemene gang van zaken, zoals het functioneren van het bestuur, de strategie van de onderneming, de financiële situatie, de risico’s en het maatschappelijk beleid. Daarnaast kan een RvC hierover gevraagd én ongevraagd advies geven. Maar dat betekent niet dat bij elke beslissing vanuit het bestuur een advies verplicht is, of dat het advies ook moet worden opgevolgd; het bestuur blijft autonoom in haar beslissingen.
Schoen wringt
Een commissaris wordt op voordracht van de RvC benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders. Hij of zij wordt geacht steeds in het belang van de onderneming te handelen, zonder last en/of ruggenspraak en onafhankelijk van bijkomstige belangen. Maar daar wringt, zeker bij familiebedrijven, vaak de schoen. De belangen van de aandeelhouders, familieleden en andere stakeholders lopen meer dan eens uiteen, staan soms zelfs diametraal tegenover elkaar. En dat levert vaak dilemma’s op wat betreft hun (on)afhankelijkheid en de effectiviteit van het toezicht.
Formeel
Daar komt bij dat een RvC een formeel orgaan is met wettelijke verplichtingen en bevoegdheden, ook als je er als MKB'er vrijwillig voor kiest. Denk bijvoorbeeld aan de plicht om toezicht te houden op het bestuur en de bevoegdheid om directieleden te ontslaan. Deze formaliteiten zijn lang niet altijd gepast of wenselijk. Zit je bijvoorbeeld met je (jonge) onderneming in een sterke groeifase, dan moet je kunnen pionieren, slagvaardig kunnen zijn en de ruimte hebben om keuzes te maken op basis van voortschrijdend inzicht, zonder door een RvC te worden gestuurd of beknot.
Of een Raad van Advies?
Een Raad van Advies (RvA) is een stuk minder formeel dan een RvC. Voor een RvA zijn geen wettelijk vastgelegde of opgelegde plichten en bevoegdheden. Directie en RvA bepalen samen de afspraken en verhoudingen. Dat neemt niet weg dat een RvA ook kritisch kan en moet optreden. Maar de niet-formele binding maakt een lossere omgang tussen Raad en directie mogelijk. En dat past vaak beter bij ondernemers die graag zelf aan het roer zitten, maar wel behoefte hebben aan een orgaan dat meedenkt, adviseert en een netwerk in kan zetten.
Onontbeerlijk
In de snel veranderende en steeds complexere wereld waarin we leven en zaken doen is een klankbord voor ondernemers bijna onontbeerlijk. Welke vorm je ook kiest, een orgaan dat meedenkt over strategische, tactische en inhoudelijke vraagstukken en over financiën, organisatie en markten brengt kennis en ervaring in en houd je scherp. En zo kan een goede Raad bijdragen aan de continuïteit van je onderneming.
Gert-Jan van der Wielen
0412 641 110
gert-jan@tenzingaccountants.nl